Projektowanie instalacji elektrycznych to złożony proces, który wymaga uwzględnienia wielu czynników technicznych, bezpieczeństwa i przyszłych potrzeb użytkowników. Niestety, w praktyce często popełniane są błędy, które mogą prowadzić do problemów z funkcjonowaniem instalacji, zagrożeń dla użytkowników oraz niezgodności z przepisami. Poniżej przedstawiamy najczęstsze błędy, które mogą wystąpić podczas projektowania instalacji elektrycznych.

1. Niedoszacowanie mocy zainstalowanej

Jednym z najczęstszych błędów jest niedoszacowanie mocy zainstalowanej. Projektanci często nie uwzględniają wszystkich urządzeń elektrycznych, które będą używane w przyszłości, co prowadzi do zbyt małych przekrojów przewodów, prądów zabezpieczeń oraz liczby gniazd wtyczkowych i wypustów oświetleniowych. To może skutkować przeciążeniem instalacji i awariami.

2. Brak uwzględnienia przyszłej rozbudowy

Instalacje elektryczne powinny być projektowane z myślą o przyszłej rozbudowie. Należy wziąć pod uwagę wszelkie możliwe modyfikacje lub rozszerzenia, aby uniknąć konieczności kosztownej przebudowy w przyszłości.

3. Niewłaściwy dobór zabezpieczeń

Źle dobrane urządzenia zabezpieczające mogą nie chronić okablowania i szyn zbiorczych przed przetężeniami i prądami zwarciowymi. Ważne jest, aby zabezpieczenia były odpowiednio dobrane do obciążenia i charakterystyki instalacji.

4. Ignorowanie spadków napięcia

Spadki napięcia mogą pogarszać działanie niektórych odbiorników. Należy uwzględnić je w projekcie i zastosować odpowiednie rozwiązania, takie jak zwiększenie przekrojów przewodów lub zastosowanie transformatorów.

Co to jest stycznik?

5. Niewłaściwe uziemienie

Niezależne, specjalne uziomy, każdy obsługujący odrębną sieć uziemienia, są rozwiązaniem niedopuszczalnym pod względem kompatybilności elektromagnetycznej (EMC) i bezpieczeństwa. Stosowanie oddzielnej „czystej” sieci uziemienia dla elektroniki i „brudnej” sieci uziemienia dla obwodów silnoprądowych jest niezalecane.

6. Brak separacji kabli

Fizyczna separacja kabli instalacji silno- i słaboprądowej jest bardzo ważna w zakresie EMC, szczególnie jeśli kable instalacji słaboprądowej nie są ekranowane.

7. Ignorowanie wpływu harmonicznych

Prądy harmoniczne stają się coraz powszechniejsze ze względu na wzrost liczby urządzeń elektronicznych. Uwzględnienie harmonicznych jest obecnie ważną częścią projektu instalacji elektrycznych.

8. Pomijanie ochrony przeciwprzepięciowej

Bezpośrednie lub pośrednie wyładowania atmosferyczne oraz skoki napięcia mogą uszkodzić sprzęt elektryczny. Należy przeanalizować wszystkie środki ochrony przed przepięciami, takie jak przeciwprzepięciowe urządzenia zabezpieczające (SPD).

9. Niewłaściwa koordynacja wyłączników

Poprzez ograniczenie wartości szczytowej prądu zwarciowego przechodzącego przez wyłącznik ograniczający prąd zwarciowy, umożliwia on wykorzystanie we wszystkich obwodach poniżej miejsca jego zainstalowania aparatów rozdzielczych i elementów obwodów o znamionowej zdolności wyłączalnej zwarciowej oraz wytrzymałości termicznej i elektromechanicznej znacznie słabszej niż byłoby to konieczne w innym przypadku.

10. Brak dokumentacji

W celu ułatwienia przyszłych modyfikacji instalacji zaleca się zachowanie wszystkich odpowiednich dokumentów (fotografie, schematy, charakterystyki, itd.) w odpowiedniej lokalizacji w pobliżu rozdzielnicy.

11. Ignorowanie przepisów i norm

Zgodność z krajowymi przepisami jest priorytetem projektantów instalacji elektrycznych. Przepisy mogą być oparte na krajowych lub międzynarodowych normach, takich jak seria IEC 60364.

12. Niewłaściwe rozmieszczenie

Rozmieszczenie wyposażenia i przeszkód musi być takie, by jednoczesny kontakt człowieka z dwoma dostępnymi częściami przewodzącymi lub dostępną częścią przewodzącą i zewnętrzną częścią przewodzącą był niemożliwy.

13. Brak analizy wpływu środowiska

Warunki środowiskowe stają się coraz surowsze i muszą być uwzględniane na etapie projektowania instalacji. Może to obejmować przepisy krajowe lub regionalne, uwzględniające materiał użyty w wyposażeniu oraz demontaż instalacji pod koniec okresu użytkowania.

14. Brak planowania podłączenia do sieci

Jeżeli podłączenie jest dokonywane na poziomie średniego napięcia, należy zaplanować, zbudować i wyposażyć podstację typu konsumenckiego. Jeżeli jest to podłączenie na poziomie niskiego napięcia, instalacja zostanie podłączona do lokalnej sieci zasilania i będzie opomiarowana zgodnie z taryfami NN.

15. Brak integracji systemów fotowoltaicznych

Projekt instalacji fotowoltaicznej musi spełniać określone zasady instalowania tego typu urządzeń.

16. Ignorowanie wymagań EMC (kompatybilności elektromagnetycznej)

W celu zagwarantowania kompatybilności elektromagmagnetycznej muszą być przestrzegane pewne podstawowe zasady. Nieprzestrzeganie tych zasad może mieć poważne konsekwencje dla działania instalacji elektrycznej: zakłócenia w systemach komunikacyjnych, nieprawidłowa aktywacja urządzeń bezpieczeństwa, a nawet zniszczenie wrażliwych urządzeń.

17. Brak koordynacji z zakładem energetycznym

Użytkownik musi dostarczyć wymagane dane zakładowi energetycznemu na wczesnym etapie projektu. To zapewni zgodność z wymaganiami technicznymi i umożliwi prawidłowe podłączenie instalacji do sieci.

18. Niedostateczna ochrona przed porażeniem

Przepływ prądu o wartości przekraczającej 30 mA przez ciało człowieka powoduje poważne niebezpieczeństwo, jeśli przepływ ten nie zostanie przerwany w bardzo krótkim czasie. Należy zastosować odpowiednie środki ochrony, takie jak wyłączniki różnicowoprądowe (RCD) i uziemienie.

19. Uproszczone podejście do wyznaczania mocy

Wyznaczenie mocy całkowitej na podstawie sumy arytmetycznej wszystkich odbiorów w instalacji byłoby bardzo nieekonomiczne i jest to niewłaściwa praktyka w projektowaniu. Należy uwzględnić współczynniki mocy i harmonogramy obciążeń.

20. Niewłaściwa konserwacja

Istnieją dwa typy konserwacji zapobiegawczej: konserwacja okresowa i konserwacja warunkowa. Konserwacja okresowa polega na regularnym przeglądzie i konserwacji instalacji w określonych odstępach czasu, natomiast konserwacja warunkowa jest przeprowadzana w zależności od stanu technicznego instalacji.

Podsumowanie

Projektowanie instalacji elektrycznych wymaga uwzględnienia wielu czynników technicznych, bezpieczeństwa i przyszłych potrzeb użytkowników. Unikanie powyższych błędów pozwoli na stworzenie bezpiecznej, niezawodnej i zgodnej z przepisami instalacji elektrycznej. Warto również korzystać z doświadczenia i wiedzy specjalistów w dziedzinie elektryki, aby zapewnić najwyższą jakość projektu.